mgr Maksymilian Judycki
Paryż
Wśród wielu wybitnych Polaków, którzy po upadku Powstania Listopadowego
zmuszeni zostali do opuszczenia kraju, znalazł się Piotr Łukasz Skawiński, wybitny
agronom i wynalazca, który w znaczący sposób przyczynił się do rozwoju
francuskiego rolnictwa, szczególnie w zakresie uprawy winnic.
Piotr Skawiński urodził się jako syn ziemianina Ignacego 9 lipca 1812 w Krzeszowie nad Sanem leżącym na zachodnim skraju Płaskowyżu Tarnogrodzkiego. Po ukończeniu sześciu klas szkoły podstawowej w Lublinie pomagał ojcu w zarządzaniu majątkiem rodzinnym, a następnie wspólnie z braćmi zaciągnął się w 1830 roku do 2. Pułku Ułanów, by walczyć w obronie ojczyzny. Za udział w Powstaniu Listopadowym, w którym walczył w stopniu podporucznika został odznaczony Srebrnym Krzyżem Orderu Wojskowego Virtuti Militari. Po upadku powstania zmuszony do wyjazdu do Galicji, a następnie do Francji nie przypuszczał, że będzie to kraj, w którym przyjdzie mu mieszkać do końca życia. Pomimo przychylności i sympatii, jaką zyskał już od pierwszych dni pobytu na obczyźnie, była to dla niego sytuacja bardzo bolesna, z którą nigdy się nie mógł pogodzić i do ostatnich chwil życia pozostał wielkim patriotą, niepocieszonym z powodu nieszczęść, jakie spotkały jego ojczyznę.
W listopadzie 1836 zgłosił akces do Towarzystwa Demokratycznego Polskiego (TDP), podpisał jego Manifest oraz deklarację potępiającą politykę księcia Adama Czartoryskiego. Bez powodzenia dwukrotnie kandydował do Centralizacji TDP.
W latach 1838-1840 uczęszczał do École Nationale d’Agriculture w Grignon, którą ukończył z wyróżnieniem. Zaraz po uzyskaniu dyplomu objął w zarząd należącą do generała Charlesa Fabvier dużą posiadłość Razay (2 tysiące mórg), leżącą w koło Montrichard w departamencie Loir-et-Cher. Pomimo młodego wieku cechowały go wyjątkowe umiejętności z zakresu rolnictwa, zdolności administracyjne oraz doskonała znajomość w kierowaniu zespołem ludzi. Po dziesięciu latach pracy z żalem żegnany przez burmistrza i radę gminy Céré, na prośbę J.P. Pescatore objął nadzór nad jego posiadłością Château Giscours.
W nowym miejscu pracy natychmiast przeprowadził niezbędne ulepszenia dotyczące uprawy oraz zagospodarowania pomieszczeń wiejskich, a w szczególności piwnic na wina. Jego nowatorskie rozwiązania przyczyniły się do podniesienia sławy win z Giscours, które w 1855 zostały uznane jako pierwsze podczas oficjalnej klasyfikacji w czasie winobrania z regionu Médoc. Osiągnięcia Skawińskiego docenił poeta Biarnès układając wiersz na cześć wina polskiego zarządcy.
W 1875 właścicielem Château Giscours został M. Cruse, który obdarzył pełnym zaufaniem Skawińskiego i powierzył mu zarządzanie całym swoim kapitałem. Od tego momentu Skawiński wprowadza dalsze ulepszenia we wszystkich dziedzinach. W niedługim czasie powstaje modelowa farma, a posiadłość Giscours w różnych konkursach zdobywa pierwsze miejsca i złote medale. Skawiński zajmując się głównie uprawą winorośli wprowadza równocześnie ulepszenia innych upraw. W sferze jego zainteresowań znajdowała się także hodowla bydła. Założone i doglądane przez niego stado wysoko mlecznych krów stało się obiektem podziwu ówczesnych hodowców.
W 1860 Skawiński skonstruował nową wersję pługa do orki w winnicach, który przyjmując nazwę wynalazcy (Charrue Vigneronne Skawinski) bardzo szybko zyskał duże powodzenie w całej Francji.
Pług Skawińskiego
Również w latach osiemdziesiątych zwrócił szczególną uwagę na leczenie chorób skrytopłciowych winnic. Przeprowadził w związku z tym wiele eksperymentów praktycznych i naukowych, których wyniki ogłaszał drukiem. W kwietniu 1882 rozpoczął „leczenie winnic” mieszanką sproszkowanej siarki i siarczanu miedzi. Mieszanka ta dała doskonałe rezultaty. Nazwana „Poudre Skawinski” (Proszek Skawińskiego”) znalazła zastosowanie u wielu właścicieli winnic z Gironde, a następnie w całym kraju. Jego syn Teofil uruchomił fabrykę produkującą „Proszek Skawińskiego” na skalę przemysłową.
W 1840 roku P. Skawiński poślubił Marię Januszkiewicz, z którą miał córkę Blankę i trzech synów Teofila, Karola i Pawła. Synowie idąc w ślady ojca poświęcili się rolnictwu będąc zarządcami wielkich posiadłości ziemskich oraz winnic.
Po blisko 50 latach pracy w Giscours Piotr Skawiński przeszedł na emeryturę i osiedlił się w skromnym domku w Bordeaux. Dalej jednak żywo interesował się problemami winnic i pracami Francuskiego Towarzystwa Rolniczego, którego od wielu lat był aktywnym członkiem. W 1889 roku za zasługi dla francuskiego rolnictwa odznaczony został Legią Honorową.
Piotr Skawiński zmarł 16 stycznia 1902 w Bordeaux, pochowany został w Labarde. Jego pogrzeb stał się wielką manifestacją sympatii dla niego i jego rodziny. Pisali o nim we wszystkich gazetach regionalnych oraz w centralnej francuskiej prasie rolniczej.